اسناد بالادستی
بی‌شک همین کافی است که یک پروژه‌ی کلان و ملی در چارچوب اسناد بالادستی خود اجرا شود تا بتواند به خوبی در برآورده شدن اهدف نظام جمهوری اسلامی سهیم باشد. از این رو در تدوین، طراحی و برنامه‌ریزی راهبردی پروژه «نجف» اسناد بالادستی مرتبط با این پروژه -که در ادامه فهرست آنها ذکر شده است- به عنوان چراغ راهی برای تعیین ماموریت و هدف‌گذاری‌ها استفاده شد.
شایان ذکر است که در اسناد مذکور سه دسته مد نظر قرار گرفته‌اند:
- اول: فرمایشات مقام معظم رهبری که روشنگر و انگیزه‌بخش این مسیر هستند.
- دوم: اسناد بالادستی که به طور عمومی برای کل کشور نگارش شده‌اند.
- سوم: اسناد بالادستی که در خصوص حوزه‌ی علمیه و مراکز تحقیقاتی مرتبط با آن مانند دفتر تبلیغات است.
نکات کلیدی مرتبط با پروژه‌ی نجف از اسناد بالادستی به این شرح است:
- آنچه در این اسناد قابل توجه و تامل به نظر می‌رسد این است که در بسیاری از اسناد بالادستی کشوری و حوزوی، دستیابی و پیشرفت‌دهی فناوری و علوم رایانه‌ای و کاربست آن در لایه اهداف، استراتژی‌ها و در برخی موارد اقدامات، به صورت مستقیم و غیر مستقیم مورد توجه برنامه‌ریزان قرار گرفته است.
- از جمله اهداف کلانی که در بسیاری از اسناد بالا دستی کشوری و حوزوی مکرراً ذکر شده است، طراحی علوم انسانی از نگاه علوم اسلامی است که زمینه‌ساز ایجاد تمدن اسلامی به شمار می‌رود. روشن است که اولاً علوم اسلامی مانند فقه، اصول، کلام و فلسفه نقش اصلی این مهم را ایفا می‌نمایند و همان‌طور که گذشت کاربرد علوم رایانشی در تدقیق و توسعه علوم اسلامی تحول آفرین است[1]. کمک و تسریع به تولید علوم انسانی اسلامی، از جمله مهمترین نقاط پیوند برنامه‌ریزی راهبردی پروژه نجف و اسناد بالادستی آن است.
- جدای از آنچه گفته شد، صرف توجه به اهمیت فناوری‌های به کار رفته در پروژه نجف، مانند هوش مصنوعی و علوم شناختی در اسناد علمی کشور مورد تاکید واقع شده است.
- هوشمندسازی خدمات حوزوی و تجمیع و هم‌افزایی پژوهش‌های حوزویان نیز از جمله اهدافی است که در اسناد بالادستی حوزه علمیه و مراکز مرتبط با آن، مورد توجه قرار گرفته است که پروژه نجف می‌خواهد زیرساخت‌های آن را فراهم نماید و زمینه‌ی دستیابی به این هدف را ایجاد کند.
- از سوی دیگر، لزوم تحول صحیح و پیشرفت‌دهی علوم حوزوی از جهت دانشی و روشی با در نظر گرفتن تراث گرانسنگ حوزه‌های علمیه -که لازمه‌ی حرکت آرمانی نظام اسلامی به سمت ایجاد تمدن نوین اسلامی و زمینه‌سازی برای ظهور حضرت ولیعصر (ارواحنا فداه) است- همواره در بیانات رهبر فرزانه انقلاب اسلامی مورد تاکید قرار گرفته است. از این رو برنامه ریزان و دست اندرکاران پروژه نجف در تلاشند تا با برآوردن اهداف سه‌گانه‌ای (که در فصل اهداف کلان به آن اشاره می‌شود) نقشی هرچند کوچک در دستیابی به این آرمان بزرگ داشته باشند.
بیان همه نقاط و نکات اسناد بالادستی که شکل‌دهنده و هدایت‌گر برنامه‌ریزی راهبردی پروژه نجف هستند در این مجال نمی‌گنجد و آنچه بیان شد صرفا بیان کلیاتی از نکات استخراج از این اسناد بود. بیان دقیق‌تر بخش‌های مرتبط اسناد بالادستی با پروژه نجف در بخش پیوست تقدیم شده است. اما لازم به ذکر است برای شکل‌گیری ماموریت و برنامه‌ریزی راهبردی پروژه نجف اسناد بالا دستی زیر مورد توجه و مطالعه قرار گرفته است:
بخش‌هایی از بیانات مقام معظم رهبری:
- بیانات حضرت امام خامنه‌ای (مد ظله العالی) به مثابه سند برنامه راهبردی حوزه علمیه (تهیه شده توسط حوزه علمیه مشکوة)
- حوزه و روحانیت در کلام آیت الله خامنه‌ای (ارائه شده توسط دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت الله العظمی سيد علی خامنه‌ای (مد ظله العالی))
- فرهنگ اقتصاد مقاومتی در بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی-نظام ملی نوآوری (ارائه شده توسط دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت الله العظمی سيد علی خامنه‌ای (مد ظله العالی))
اسناد بالادستی کشوری:
- سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی
- سیاست های کلی علم و فناوری
- الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت
- بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی
- سند تحول بنیادین آموزش و پروش
- سند چشم انداز بیست ساله کشور
- سند دانشگاه اسلامی
- سند نقشه جامع علمی کشور
- نقشه مهندسی فرهنگی
اسناد بالا دستی حوزوی:
- سند چشم انداز حوزه های علمیه
- منشور حوزه های علمیه
- نظام جامع فناوری اطلاعات حوزه
- نظام جامع حوزه علمیه و فضای مجازی
- سند برنامه ریزی پنج ساله مرکز فناوی اطلاعات حوزه علمیه
- ماموریت ها و اولویت های مرکز فناوی اطلاعات حوزه علمیه
- سند برنامه ریزی راهبردی دفتر تبلیغات
[1] در فصل اول به موارد آن اشاره شد.